Đột quỵ não: 11 Nguyên nhân, cách nhận biết sớm và sơ cứu

Đột quỵ não hay còn được gọi là tai biến mạch máu não. Đây là tình trạng não bị tổn thương do quá trình cung cấp máu đến não bị gián đoạn hoặc suy giảm làm cho não bị thiếu oxy, chất dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Vậy làm sao để nhận biết sớm và sơ cứu kịp thời cho bệnh nhân đột quỵ não? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn qua bài viết dưới đây.

1. Đột quỵ não là gì? Có mấy loại đột quỵ não?

Đột quỵ não là tình trạng não bị tổn thương do quá trình cấp máu đến não bị gián đoạn hoặc bị suy giảm. Não lúc này sẽ không đủ oxy và chất dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Trong vòng vài phút nếu não không được cung cấp đủ máu các tế bào sẽ chết dần, gây ra tình trạng đột quỵ.

Đột quỵ não được chia ra làm 3 loại:

• Đột quỵ do xuất huyết não: Đây là bệnh lý cấp tính do mạch máu não vỡ đột ngột, chảy máu vào nhu mô não, gây tổn thương não. Bệnh lý này sẽ làm chết mô não nhanh chóng với tỷ lệ tử vong cao.
• Đột quỵ do thiếu máu cục bộ: Bệnh lý này sẽ chiếm khoảng 85% trong tổng số các ca bị đột quỵ hiện nay. Tình trạng xảy ra do các cục máu đông khiến động mạch bị tắc nghẽn, cản trở quá trình lưu thông máu đến não.
• Cơn thiếu máu não thoáng qua: Nguyên nhân gây ra bệnh lý này là do động mạch não bị bít tắc tạm thời trong khoảng dưới 10 phút. Dù không nguy hiểm nhiều nhưng nếu kéo dài các cơn thiếu máu thoáng qua sẽ là một trong những dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ do bệnh lý thiếu máu cục bộ.

2. Nguyên nhân nào gây ra đột quỵ não

2.1. Nguyên nhân có thể kiểm soát được

• Tăng huyết áp: Bệnh nhân tăng huyết áp sẽ là điều kiện để hình thành các cục máu đông, ngăn cản quá trình lưu thông máu lên não, gây sức ép lên thành động mạch dẫn đến xuất huyết não.
• Bệnh tim mạch: Rung nhĩ, suy tim, rối loạn nhịp tim, nhiễm trùng tim
• Bệnh đái tháo đường
• Lượng cholesterol cao, béo phì, thừa cân: Nguyên nhân này sẽ là sự xuất hiện của nhiều bệnh lý bao gồm tim mạch, cao huyết áp, mỡ máu, tăng nguy cơ đột quỵ
• Đột quỵ tái phát: Bệnh nhân đã từng có tiền sử đột quỵ có thể tái phát trong vài tháng đầu sau khi bị đột quỵ, nguy cơ kéo dài khoảng 5 năm và sẽ giảm dần theo thời gian
• Do các cơn thiếu máu thoáng qua
• Hút thuốc lá: Khói thuốc sẽ khiến thành mạch máu bị tổn thương, là nguy cơ xơ cứng động mạch, tăng huyết áp

2.2. Nguyên nhân không thể kiểm soát

• Tuổi tác: Bất kỳ độ tuổi nào cũng đều có nguy cơ mắc bệnh đột quỵ. Tuy nhiên người già có nguy cơ cao hơn đặc biệt là những người sau 55 tuổi
• Giới tính: Giới tính nam thường có nguy cơ đột quỵ cao hơn giới tính nữ
• Tiền sử gia đình: Ở người có người thân đã từng bị đột quỵ hoặc mắc các bệnh lý về tim mạch bao gồm thiếu máu não, nhồi máu cơ tim thì khả năng mắc đột quỵ cao hơn so với người bình thường
• Chủng tộc: Theo nhiều nghiên cứu người Mỹ gốc Phi có nguy cơ mắc đột quỵ cao hơn 2 lần so với những người da trắng

3. Sơ cứu bệnh nhân đột quỵ não như thế nào?

Khi nhận thấy dấu hiệu của bệnh nhân đột quỵ não, những người xung quanh cần phải hiểu thời gian rất quan trọng. Bạn nên gọi cấp cứu 115 hoặc đưa bạn bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt.

Trong lúc chờ cấp cứu đến, bạn cần thực hiện các thao tác sơ cứu như sau:

• Để bệnh nhân nằm ở nơi thoáng mát, kê cao đầu từ 20 đến 30 độ
• Nếu bệnh nhân bị nôn, hãy để họ năm góc nghiêng 45 độ, lấy đờm, dãi để tránh ngạt
• Nếu bệnh nhân đã bị rối loạn ý thức, hãy kiểm tra mạch. Trong trường hợp ngừng tim, cần thực hiện ngay hồi sức tim phổi

Những việc không nên làm bao gồm:

• Không tụ tập đông người quanh bệnh nhân
• Không nên tự ý cho bệnh nhân uống thuốc
• Không tự ý xoa dầu, cạo gió, dùng kim đâm đầu ngón tay

Khi phát hiện bệnh nhân bị đột quỵ não, thời gian là yếu tố quan trọng nhất quyết định đến sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Hy vọng những thông tin trên sẽ có ích, giúp bạn hiểu hơn về bệnh đột quỵ não và các cách sơ cứu hiệu quả.

Youtube TIWI Care